Aloes - Który Inanna Sadziła!
ALOES DRZEWIASTY (Aloe arborescens)
Z wyglądu ziele to przypomina jakiegoś bezogoniastego stwora z innej
planety... to fakt; łodygę ma mięsistą, wzniesioną, często powyginaną.
Liście tej rośliny, przypominające liście palmy, uzbrojone są w kolce.
Pochodzi on z Afryki Pd. i Ameryki Środkowej, gdzie rośnie jako dziki
półkrzew lub bylina. Żel ze świeżo uciętego liścia -- jeśli hoduje się
go w postaci doniczkowej -- może być nałożony na oparzenie. Jest to
metoda skuteczna oraz niekosztowna. Dlatego też wśród swojej kolekcji
domowych roślin warto mieć aloes.
Należy do grupy
roślin gromadzących wodę w liściach a rozmnaża się poprzez ukorzenianie
odrostów korzeniowych lub z części pędów. Ale jak to bywa z roślinami ze
strefy tropikalnej, w gruncie zimową porą, wymarza. Na szczęście Polacy
upodobali sobie tylko ozdobną odmianę tej roślinki.
Tymczasem od tysięcy lat zalicza się aloes do roślin leczniczych i to jest najważniejsze. Cenili go już starożytni mieszkańcy Mezopotamii, Grecy i Rzymianie. To właśnie dzięki tym pierwszym, aloes dotarł do najdalszych zakątków świata. Za sprawą niejakiego Rhazesa w IX w. poznano skład tzw: "Jabłka przeczyszczającego" złożonego z (oprócz rzeczonego aloesu oczywiście): żywicy skamonowej, mirry, rabarbaru i owoców kolokwinty, urabianych ze świeżym sokiem wyciśniętym z niedojrzałych owoców kolendry. Natomiast dzięki Księdze Estery wiadomo, że wyrabiano zeń różnego rodzaju kobiece pachnidła, balsamy i olejki. Namaszczano nim włosy oraz ciała dziewcząt przeznaczonych królowi na nałożnice. W mieszance: mirra, cynamon chiński (zwany również kasją) oraz aloes, były używane w postaci sproszkowanej do przesypywania (czyli aromatyzowania) pościeli, odzieży i całunów pogrzebowych (przy balsamowaniu zwłok). Służył on również do tępienia owadów i wyrobu kadzideł.
"Kilimem swój pokój wysłałam,
kobiercem wzorzystym z Egiptu,
łoże swe mirrą skropiłam,
aloesem i cynamonem.
Chodź, pijany miłość do syta,
do rana rozkoszą się cieszmy [...]".
łoże swe mirrą skropiłam,
aloesem i cynamonem.
Chodź, pijany miłość do syta,
do rana rozkoszą się cieszmy [...]".
Z aloesu, otrzymywano tzw. alonę, to jest stężony sok w postaci brunatnych grudek - łatwiejszy do przechowywania i transportu.
Dzięki Albertowi Wielkiemu w XII w. rozpowszechniono go w Europie
Zachodniej. Św. Hildegarda polecała go jako lek na wrzody i stany
zapalne. W późniejszych czasach dużą wagę do jego właściwości gojących
przywiązywał dr. Kneipp.
Współcześnie roślina ta wykorzystywana jest w
prawie wszystkich gałęziach medycyny. Szczególnie w niedomaganiach
przewodu pokarmowego, takich jak: atonia jelit czy powszechne o u wielu z
nas, zaparcia. Stosowany jest również jako surowiec do produkcji
biostyminy, stosowanej do wzmocnienia i regeneracji tkanek, zwłaszcza w
okulistyce, jak również przy tzw dychawicy oskrzelowej - astmie, w
dentystyce przy przyzębicy i w chorobach skórnych, a także w kosmetyce.
Z aloesu sporządza się standardowa żele oraz lateks. Z miąższu liścia
aloesu sporządza się żel o właściwościach leczniczych. Żel z aloesu jest
używany zarówno zewnętrznie, jak i wewnętrznie. Stosowany przy gojeniu
się ran oraz
w produkcji toników.. Doskonale się sprawdza jako środek
przeczyszczający. Także lateks lub sok aloesowy,
zwykle w formie proszku, służą do tego celu. Żel aloesowy posiada
właściwości lecznicze głównie w
stanie świeżym.W innej postaci żel aloesowy służy do produkcji różnego
rodzaju kosmetyków (od szamponów poczynając, kończąc na maściach do cery
trądzikowej). Dobrze goi oparzenia i odmrożenia, także ... u zwierząt
(przywraca krążenie krwi).
Stosowanie aloesu przyspiesza proces gojenia się ran u pacjentów,
którzy poddali się zabiegowi ścierania naskórka (dermabrazja). Żel z
aloesu jest opisywany w literaturze jako środek oczyszczający,
antyseptyczny, przeciwświądowy, przeciwgorączkowy, odżywczy,
nawilżający, rozszerzający naczynia krwionośne, oraz posiadający
właściwości przeciwzapalne i promujące rozrost komórkowy. Użyty
wewnętrznie pomaga w łagodzeniu kaszlu, leczy zatwardzenia. Użyty
zewnętrznie świetnie radzi sobie z problemami skórnymi, a
nawet może być stosowany na bóle głowy.
Mieszane poglądy zostały opublikowane na temat tradycyjnego użycia soku z
aloesu w leczeniu cukrzycy. Podczas kontrolowanych badań klinicznych,
77 ochotników dostawało jedną łyżeczkę soku z aloesu dwa razy dziennie
przez 42 dni. Okazało się, że w obserwowanej grupie ochotników nastąpiło
zmniejszenie się cukru we krwi oraz obniżył się poziom trójglicerydów.
ZASTOSOWANIE:
W warunkach domowych możemy aloes stosować przy źle gojących się ranach i
skaleczeniach (tylko zewnętrznie). Jako surowce lecznicze
wykorzystywane są: liście aloesu -- tworzą one wyciek gorzkiego
płynu, który jest suszony i znany jako "gorzki aloes", zawierają one
przezroczysty żel, który jest łagodzącym środkiem dla skóry.
1. Sok z niego lub miąższ liściowy przykładany na rany przyspiesza i ułatwia gojenie. Dla poprawienia trawienia, przeciw zaparciom i stanom zapalnym, polecam stosowanie wyciśniętego soku, po łyżeczce deserowej dwa razy dziennie na pół godziny przed jedzeniem. Działanie przeczyszczające wykazuje dopiero po 12-14 godzinach od przyjęcia. Pod wpływem odpowiednich składników znajdujących się w żółtym płynie, okrężnica skurcza się, powodując ruch jelita. W mniejszych ilościach, gorzkie właściwości zioła pobudzają trawienie. W większych ilościach mają działanie przeczyszczające.
2. Dla ogólnego wzmocnienia, jak również przy chorobie wrzodowej przewodu pokarmowego można stosować wino aloesowe. Sporządza się je z dolnych liści, co najmniej 3-letniej rośliny, której przed zbiorem nie podlewa się 1-2 tygodnie. Umyte starannie liście miele się lub miksuje, wyciska z nich sok, który miesza się w równych częściach z miodem pszczelim i czerwonym winem (najlepiej 18%), a następnie odstawia na 2 tygodnie do chłodnego, ciemnego miejsca. Kurację rozpoczyna się od jednej łyżeczki dziennie, zwiększając stopniowo, aż do 3 łyżek stołowych dziennie, przyjmowanych po posiłkach.
3. Przy gruźlicy polecam sok świeżego aloesu z pszczelim miodem i masłem, po jednej łyżeczce na czczo.
ALE UWAGA: Aloesu, ani preparatów aloesowych nie wolno stosować podczas
ciąży, krwotokach wewnętrznych, ciężkich niedomaganiach serca,
nadciśnieniu, poważnych schorzeniach nerek i bardzo ostrych nieżytach
żołądka!! Z wyjątkiem osób uczulonych na aloes, stosowanie żelu miejscowo jest
absolutnie nieszkodliwe. W przypadku poważnych oparzeń, pomoc lekarska
jest niezbędna. Żel z aloesu nie powinien być stosowany w przypadkach
groźnych poparzeń, ponieważ hamuje on proces gojenia.
Środki przeczyszczające z aloesu nie mogą być stosowane więcej niż 10 dni, ponieważ pogarszają zatwardzenie oraz powodują uzależnienia. Zatwardzenia, które nie mijają po kilku dniach mimo używania środków przeczyszczających, wymagają konsultacji lekarskiej.