Posty

Wyświetlanie postów z luty, 2010

"Gilgamesz - Epos Starożytnego Dwurzecza". Tablica XI

Obraz
  ~  TABLICA JEDENASTA  ~ Dalekiemu Utnapiszti rzecze Gilgamesz : -- Patrzę na ciebie, Utnapiszti: miara twa nie inna, jesteś taki jak ja, w sobie też wcale się nie różnisz, jesteś taki jak ja! Serce me gotowe choćby bitwę ci wydać, wylegujesz się tylko na grzbiecie, jednak się nie wznosi ramię moje na ciebie. Powiedzże mi, jakoś ty przeżył, w bogów zgromadzenie wstąpił, życia dostąpił? Rzekł doń Utnapiszti , do Gilgamesza: -- Wyjawię ci, Gilgameszu, słowo zakryte i powiem ci tajemnicę bogów . Miasto Szuruppak, gród tobie znajomy, na brzegu Purattu położony, to stare miasto, blisko tam do bogów. Ludzie się wtedy mnożyli po świecie, świat jak dziki byk ryczał, wielki bóg się obudził. Ellil usłyszał i rzecze do bogów: -- Przez ludzi czyniona wrzawa nieznośna, od krzyku ich już spać nie można! Zawiążmy im łona, niech się nie mnożą! Zetnijmy raz figę tego plemienia, niech zielenizny im w brzuchu nie stanie! Z góry niechaj Addu swój deszcz zatrzyma,

Obraz świata i aparatura pojęciowa - Kazimierz Ajdukiewicz. Część I

Obraz
  Das Weltbild und die Begriffsapparatur”, “Erkenntnis” IV, 1934, str. 259-287 Tłumaczył Franciszek Zeidler   § 1. Cel badań Zasadnicza teza zwykłego konwencjonalizmu, którego reprezentantem jest np. Poincare, głosi, że istnieją problemy, których nie można rozwiązać przez odwołanie się do doświadczenia, dopóki nie wprowadzi się pewnej konwencji, gdyż dopiero konwencja ta łącznie z danymi doświadczenia pozwala problem rozwiązać. Sądy, które się na to rozwiązanie składają, nie są nam więc narzucone przez same dane doświadczenia, lecz ich przyjęcie zależy częściowo od naszego uznania, gdyż ową konwencję, która współwyznacza rozwiązanie problemu, możemy dowolnie zmieniać i otrzymać w następstwie tego inne sądy . W niniejszej rozprawie mamy zamiar tę tezę zwykłego konwencjonalizmu uogólnić i zaktualizować. Chcemy tu mianowicie sformułować i uzasadnić twierdzenie, że nie tylko niektóre, ale wszystkie sądy, które przyjmujemy i które tworzą cały nasz obraz świata, nie są jeszcze je

"Tako rzecze Zaratustra" - Friedrich Wilhelm Nietzsche. Część V

Obraz
    O ZAŚWIATOWCACH (o Zaświatach) Wyrzucił raz i Zaratustra swój omam poza człowieka, jako wszyscy zaświatowcy to czynią. Dziełem cierpiącego i zamęczonego Boga wydał mi się wówczas świat. Snem świat mi się wydał i Boga marzeniem; barwistym dymem przed oczyma bosko niezadowolonego. Dobro i zło, radość i cierpienie, ja i ty — barwnym dymem wydało mi się to przed twórczymi oczyma. Chciał Stwórca spojrzenie od siebie precz odwrócić — i wonczas świat ten stworzył. Pijana to rozkosz cierpiącego móc odwrócić spojrzenie od swych cierpień i siebie zatracić. Pijaną rozkoszą i samozatraceniem wydał mi się niegdyś świat. Ten wiecznie niedoskonały, wiecznej sprzeczności obraz, obraz niedoskonały — pijana rozkosz niedoskonałego twórcy: oto czym mi się świat niegdyś wydał. I tak oto wyrzuciłem i ja swój omam poza człowieka, jako wszyscy zaświatowcy to czynią. Poza człowieka — w prawdę? O bracia, Bóg, któregom stworzył, był ludzkim dziełem i obłędem, jako wszyscy bogowie. Człowiekiem

Leszek Kołakowski - Bajki różne. Część IV

Obraz
   IV: Piękna Twarz Nino był czeladnikiem piekarskim, znanym ze swojej pięknej twarzy. Była to istotnie najpiękniejsza twarz w okolicy i wszystkie dziewczęta odwracały wzrok, kiedy Nino przechodził ulicą — tak przyciągała je piękna twarz młodego piekarza. Niestety, Nino pracował przy piecu, w wilgotnej i gorącej piekarni, to zaś, jak wiadomo, niedobrze wpływa na piękne twarze. Prócz tego miewał niekiedy zmartwienia, jak wszyscy ludzie, a wiadomo, że zmartwienia szkodzą piękności. W rezultacie Nino przeglądając się w lustrze stwierdzał ze smutkiem, że na pięknej twarzy życie zaczyna powoli żłobić swój ślad. Mimo to, była ona nadal niezwykle piękna i Nino rad był ustrzec to piękno przed złośliwością czasu. Wybrał się tedy do miasta Lipoli, gdzie sprzedawano specjalne kuferki do przechowywania twarzy. Kuferek taki był kosztowny i Nino musiał pożyczyć pieniądze od sąsiadów, aby za niego zapłacić. Uważał jednak, że sprawa jest na tyle ważna, iż warto się zadłużyć. Kupił tedy kuferek i sc

"Filozofia jako nauka o bycie" - Arystoteles

Obraz
Istnieje nauka, która bada Byt jako taki i przysługujące mu atrybuty istotne. Nie jest ona żadną z tzw. nauk szczegółowych, bo żadna z tych nauk nie bada ogólnie Bytu jako takiego, lecz wyodrębnia pewną część bytu i bada jej własności, jak na przykład nauki matematyczne. Otóż, ponieważ poszukujemy pierwszych zasad i najwyższych przyczyn, musi przeto istnieć jakiś Byt, do którego należą te zasady i przyczyny na mocy jego własnej natury. Jeżeli więc filozofowie poszukujący elementów Bytu poszukiwali tych innych zasad, z tego musi wynikać, że elementy Bytu są elementami Bytu nie akcydentalnego, lecz Bytu jako takiego. Dlatego i my również musimy się zająć poszukiwaniem pierwszych przyczyn Bytu jako takiego. (...) Tak jak istnieje jedna nauka, która zajmuje się tym wszystkim co jest zdrowe, podobnie też i we wszystkich innych przypadkach. Nie tylko bowiem w przypadku rzeczy objętych wspólnym mianem ich badanie należy do jednej nauki, lecz także w wypadku rzeczy powiązanych jedną natu

Benedykt Hesse (Biogram)

Obraz
  Benedykt Hesse (ok 13891456)  Syn krakowskiej rodziny mieszczańskiej, od 1407 studiuje w Krakowie  sztuki wyzwolone: 1411 bakelerat (dzisiejszy licencjat) 1415 magisterium teologia: 1425 bakelerat, 1431 magisterium. Sześciokrotnie rektor Uniwersytetu (I raz 14271428); 1440 podkanclerz ; 1450 kanonik kapituły Krakowskiej. Wykładał na wydziałach sztuk wyzwolonych, teologii oraz prawo kanoniczne (brak danych kiedy uzyskał doktorat z prawa). Zwolennik Buridiana, jego komentarze ­ wykład logiki nominalistycznej wielokrotnie powielane w XV w Uczniowie: Jakub z Paradyża, Jan Wacięga z Kęt (św. Jan Kanty), Piotr z Sienna, Tomasz ze Strzempina, Jan z Dąbrówki. Indeks dzieł: • Qaestiones super artem veterem • Qaestiones super libros Physicorum • Qaestiones super tres libros De anima • Komentarze do Isagogi •Komentarz do Kategorii • Komentarz do Peri hermeneias • wykłady wstępne i komentarze do Sentencji Piotra Lombarda • Commentum in Evangelium s. Matthaei • positio mag